04.04.2020

 

Bu aralar gündemimiz maalesef corona virüsü. Bu Virüse karşı ne yapabiliriz ve nasıl korunabiliriz.  Corona Virüsüne yani covid-19 'a karşı Doktorların ve Bilim Adamlarının açıklamalarına göre korunmanın yollarından birisi de vücudu dirençli tutmak. Bu da bizleri  sağlıklı beslenme ve direnç gösterebilecek yiyeceklere yönlenmemizi gerektiriyor.

Sağlık beslenme sadece yemek yapmak ve yemekle olmuyor tabii, alternatif beslenme de bitki çayları ve baharat çayları da var. 

 

Bitki çeşitlerinin faydalarını, çoğu zaman pazarlarda veya çevremizde gördüğümüz ve bazen de adını dahi bilmediğimiz ve hatta bahçemizde olabilen yeşilliklerin aslında ne kadar yararlı olduklarından bihaberiz. Tabi ki bilenler biliyor ancak sonuç olarak bilgilenmek ve doğru şekillerde hazırlamak ve tüketmek durumundayız. Hangi bitki kimlere dokanır ya da dokunmazı gerekirse doktorumuzdan bilgi almak en doğru olanıdır.

 

Gelin Hep Birlikte Bazı Bitkilerimizi İnceleyelim; 

 

 

Diğer Adları  ''  dişotu - meryemiye ''

Kullanılan kısmı yaprak, sap ve çiçekleridir. Taze ve kurutulmuş olarak kullanılabilir. Eğer hayal gücünüz genişse bir çok yerde kullanmanız mümkün. Yemeklerde kullanırken bir kaç yapraktan fazla kullanmamaya dikkat edin. 

 

Çayı Nasıl Yapılır; Kaynamakta olan suya atınız ve 1 dakika bekletmeniz yeterli olacaktır. Daha sonra sıcak olarak demlenmesi için 5 dakika bekletin. İçeceğiniz bardağa döküp tüketebilirsiniz. Eğer tadı kesin geliyorsa yani acımtırak bir tat varsa fazla kaynatmış olabilirsiniz bunun için yapmanız gerek biraz daha sıcak su eklemeniz olacak.

 

Kullanıldığı yemekler et ve baklagil yemekleri çorbalar, salatalar, salata sosları, makarna  sosları ve dolma harçlarında kullanılır. Kaz, karaciğer ördek tavuk ve av hayvanı kızartmalarına lezzet kata. Çay olarak içilebilir gaz ve idrar söktürür  sindirimi kolaylaştırır. Vücudu toksinlerden arındırır Çayı bedeni  güçlendirir ayrıca çayı ile yağılan gargara boğaz ve burun hastalıklarının yanı sıra diş et iltihaplarına  iyi gelir. Karaciğer ve mideyi olumlu etkiler. 

 

 

Bitkinin kullanılan kısmı olgun tohumlardır. Anosunun tadı keskin ve kokusu da yüksek olduğu için kullanacağınız zaman az miktarla başlamayı tercih edebilir kıvama göre daha sonra arttırabilirsiniz.Yemeklerde ise havuç,kabak patates haşlaması, ekmek, pasta, bisküvi, meyve salataları, elma ve armut kompostolar ile bazı kremalarda kullanılır. İdrar söktürücü spazm giderici, gaz önleyici,sinir yatıştırıcı, ağrı kesici ve süt arttırıcıdır. Hazımsızlığa, iştahsızlığa ve çarpıntıya iyi gelir.

 

 

Kullanılan kısmı yaprakları ve çiçekleridir. Tazesi, kurusu ve yağı kullanılır.Kg fiyatı hazır paketlerde neredeyse 200 ₺ olan biberiye aslında çok kolay yetişen, varsa hobi bahçelerinizde dahi yetiştirebileceğiniz bir bitkidir. Et - Balık -Tavuk gibi et soslarında inanılmaz aroma etkisi bulunmaktadır. Beyaz ve kırmızı etli yemekler, balıklar, deniz ürünleri patates, çorba, omlet, salata, makarna , sos çeşitleri, domatesli ve kabaklı yemeklere yakışır. Zeytinyağı ve sirkeye aroma vermede kullanılır. Çay olarak içilebilir. Antiseptik ve antibakteriyel özelliği bulunur. Yara kapatıcı,bedeni güçlendirir, safra akıtıcıdır. Çarpıntı, halsizlik, zihin yorgunluğu ve nefes darlığına yararlıdır. Midevidir, kan dolaşımını ve akciğer olumlu etkiler.Çayı soğuk algınlığı, baş ağrısı ve yorgunluğa iyi gelir

 

 

Bitkinin olgun tohumları kullanılır. Pide, börek, çörek ve yemeklerin üzerine serpilir. Kek ve bisküvilere katılır. Peynir çeşitlerini tatlandırmada kullanılır. Patates, baklagiller, kabak, karnabahara, patlıcan,lahana ve havuçlu yemeklere uyum sağlar. Tohumları dövülerek tüm yiyeceklerin üzerin serpilir. İdrar söktürücü, şişkinlik giderici, iştah açıcı ve sindirimi kolaylaştırıcı özelliği vardır. Emziren annelerde sütü arttırır.

 

 

Yaprakları taze veya kurutulmuş olarak kullanılır. Et -Balık ve tavuk soslarında da kullanabilirsiniz. Balık,deniz ürünleri, soslar, patatesli ve domatesli yemekler, çorba ve bazı et yemeklerinde kullanılır. Antiseptik, midevi, balgam söktürücü, ağrı kesici  ve ateş düşürücüdür. İştah açar ve gaz giderir. Grip Anjin, kronik bronşit, nefes darlığı, romatizma ve sindirim zorluğuna  karşı etkilidir. 

Yemek Sosları yaparken tencerenize ekleyeceğiniz 2-3 yaprak etkisini orantılı olarak gösterecektir. Özellikle sebze özlü domates çorbası yaparken bir kaç yaprak eklemenizi tavsiye ediyoruz. 

Taze kullanımlarınız kuru yapraklara kıyasla  biraz daha az olmalıdır.

  

 

Taze yapraklarından ve tohumlarında faydalanır. Taze olarak kullanıldığı gibi baharat şeklinde kuru olarak da kullanılmaktadır. Ancak etkin kullanım taze olanıdır. Yaprakları, çorba pilav , salata, sebze yemekleri, zeytinyağlılar, et ve balık yemeklerine katılır.Dereotu tohumu çorbalara türlülere, sebze yemeklerine ve salatalık turşusuna eklenebilir. Ayrıca sirkeye aroma vermek için kullanılır. Midevi, iltihap sökücü ve kramp önleyicidir, Tohumları iştah açar, sindirime iyi gelir ve gaz söktürücüdür

 

 

Kullanılan kısmı yaprağı ve çiçeğidir. Taze ve kuru olarak kullanılır.İtalyanların Pesto sos olarak kullandıkları meşhur sosda ana etin maddedir ve taze olarak kullanılır Makarna soslarında,çorbalarda,et ve balık yemeklerinde, hamur işlerinde, salatalarda kullanır. Patatesli ve mantarlı yemeklere de yakışır.Uyarıcı ve spazm çözücü özelliğe sahiptir. İştahsızlık ve uykusuzluğa karşı kullanılır. Balgam, gaz, safra ve idrar söktürür. Baş ağrısı ve öksürüğe iyigelir. Kaynatılıp suyu içildiğinde sindirimi kolaylaştırıp mideyi yatıştırır,bedeni güçlendirir.

 

 

Karabiber uzun yıllar yaşayan ve küçük olmayan ağaçlardan toplanmaktadır. Dalında dahi çevresine çok ferahlatıcı bir koku yayar. Meyve kısımları tane veya toz olarak kullanılır. Kurutulmuş meyveleri tane olarak toz haline getirilmeden bir dövme aleti ( et döveceği gibi ) ile dövülerek parçalar haline getirildiğinde ve yemeklerde bu şekli ile kullanıldığında aradaki tat farkı inanılmaz olmaktadır. Her türlü et, tavuk ve sebze yemeğinde, çorbalarda, salatalarda,soslarda,dolmalarda,köftelerde,baklagillerde,güveç yemeklerinde çeşni ve tat vermesi için kullanılır. Av etleri,balık ve deniz ürünlerine de yakışır.Et,tavuk,balık suları ile sıcak ve soğuk mezelere lezzet verir. İştah açıcı ve uyarıcıdır. Karbonhidrat ve yağların sindirimini kolaylaştırır.Metabolizmayı destekler. Ateş düşürücü ve gaz söktürücüdür. Öksürük yumuşatıcı özelliği vardır. Hassas mideye zararlıdır.  

 

 

Meyve kısımları tane veya toz olarak kullanılır. Sürekli olarak tartışma konusu olan karabiberin mi tadı daha keskin yoksa beyazbiber mi ? bu durum kişiye göre değişkenlik göstermiş olsa da bizce karabiberin aroması daha keskindir.  Beyazbiber ve karabiber aynı ağacın meyvesidir. Karabiber tam olgunlaşmadan toplanır ve tohumun etrafındaki kılıf üzerinde kalır. Beyazbiber ise meyve tam olgunluğa ulaştığında toplanır ve etrafındaki kılıf çıkarılır. Bunun için biber deniz suyuna daldırılır. Beyazbiber, karabiber gibi yemeklerde renk değişikliği yapmaz. Tadı ve kokusu karabiber gibidir. İştah açıcı,uyarıcı, sindirimi kolaylaştırıcı ve mikrop öldürücüdür.

 

Kullanılan kısmı tohumlardır. Türk mutfağında yeni jenerasyon çok bilmese de eski kültürümüzde mevcut olup, Arap mutfaklarında özellikle Irak ve İran mutfaklarında, Yemek kültürlerinde de yaygın kullanılmaktadır. Keklerde, baharatlı ekmeklerde,unlu mamullerde,pilavlarda ve et yemeklerinde kullanılır.Köfte,baklagiller,sütlü tatlı ve hoşaflara da yakışır. Çay ve kahveye eklenebilir.Bir baharat karışımı olan "garam masala" da yer alır.Sindirime yararlıdır,gaz söktürür,iştah açar,antiseptiktir.  Unutkanlık ile fiziksel ve zihinsel yorgunluğa iyi gelir. Sinirleri yatıştırır. Bir kaç tane çiğnendiğinde ağızdaki sarımsak kokusunu alır ve nefesi tazeler. Böbreklere iyi gelir. Hafızayı güçlendirir.İdrar söktürür ve sakinleştirici özelliği vardır. Etkili bir Antidepresan 'dır

 

 

Kurutulmuş çiçekleri tane ve toz halinde kullanılır.Karanfil denince aklımıza ilk gelen büyüklerimizin bizler küçükken ağrı yapan dişlerin arasına koyarak geçici olarak ağrı kesici tedavisini bir çoğumuz yaşamışızdır. Çorbalara, av etlerine, kümes hayvanı etlerine, köfteye, meyve salatalarına, bisküvilere,ekmeklere, keklere, kurabiyelere, şerbetlere, hoşaflara ve kompostolara katılır. Et, tavuk ve balık suyuna lezzet verir. Soslara, siyah çay ve bitki çaylarına eklenebilir. Antiseptik, antibakteriyel, spazm giderici, iltihap önleyici, ağrı kesici, sindirimi kolaylaştırıcı, gaz söktürücü ve afrodizyaktır. Susuzluğu giderir, bulantıyı keser,  kusmayı önler. Sinüsleri açar, baş ağrısını dindirir ve bağırsak gazını giderir. Romatizmal artrite karşı iyi gelir.

 

 

Kullanılan kısmı sap, yaprak ve çiçekleridir. Tazesi,kurusu, suyu ve yağı kullanılır.Izgara ve marinasyon et soslarında Şeflerin vazgeçilmezidir.  Et yemekleri, tavuk yemekleri, çorbalar,soslar, salatalar, sebze yemekleri, bazı balıklar, dolma harçları ve yumurtalı yemeklere konulur. Bakliyat yemekleri, dolmalar, köfteler, güveçler ve ızgaralara yakışır. Sirke ve zeytin yağına Aroma vermek için kullanılabilir. Çay olarak içilebilir. Sindirimi kolaylaştırıcı, iştah açıcı, ağrı kesici ve idrar söktürücüdür. Antiseptik ve Antibiyotik özelliğe sahiptir. Yorgunluk, sürmenaj,kan dolaşımı bozukluğu, uykusuzluk, boğmaca, nefes darlığı ve romatizmaya  iyi gelir. Öksürük ve üst solunum yolu iltihaplarında etkilidir.

 

 

Tazesi ve kurutulmuş tane veya toz halinde kullanılır.Et ve tavuk yemekleri, av etleri, çorbalar, salatalar, şuruplar, bazı dondurmalar, kuru fasulye, kek, bazı bisküviler, ve ekmeklerde kullanılır.Yapraklarından çay yapılır. Aromasını arttırmak için turşu ve salamura ve soslara eklenir. Tanelerinin üzeri şekerle kaplanarak '' kişniş şekeri ''yapılır. İştah açıcı, gaz ve şişkinlik gidericidir. Kan dolaşımını olumlu etkiler ve nabzı dengeler. Sindirimi destekler hazımsızlığa iyi gelir.Antiseptik ve kramp çözücüdür. 

 

 

Kullanılan kısmı kurutulmuş meyvesidir. Tane ve toz olarak kullanılabilir. Çorbalarda, soslarda, köftelerde, lahanalı yemeklerde, bakliyat yemeklerinde, sindirimi zor balıklarda, ekmeklerde, pastalarda ve keklerde kullanılabilir. Peynir Çeşitleri ile uyum sağlar, börek harçlarına, bitki çaylarına eklenebilir.  Domates, havuç,lahana, patates ve patlıcan yemeklerine de yakışır. Karın gazını giderir,tansiyonu düşürür, iştah açar, emziren annelerde sütü arttırır ve bağırsaklarda gaz oluşmasını önler. Spazmı önler ve sindirimi kolaylaştırır.

 

 

Meyveleri ve tohumları kalın olarak öğütülmüş veya toz halinde kullanılır. Hem tatlısı hem acısı bulunur. Acısını özellikle kebap yemeklerinde kullanım çok miktardadır. Doğu ve Güneydoğu bölgelerimizde yoğun kullanılmaktadır. Et yemekleri, tavuk yemekleri,baklagil yemekleri, soslar, çorbalar, dolmalar, güveç çeşitleri, köfteler ve salatalar olmak üzere her türlü yemekte tat ve çeşni vermede kullanılır.  Izgaralara yakışır, pane karışımlarına eklenebilir.Kan dolaşımını hızlandırır, iştah açar, uyarıcıdır, ishal ve kusmayı önler.Nezle ve gribe karşı etkilidir.  Ülser,basur, varis ve karaciğer rahatsızlıkları olanlar yememelidir.

 

 

Diğer Adları  '' küçük hindistan cevizi, ceviz-ii bevva, nareil '' 

Portakal ağacına benzeyen muskat ağacının meyvesinden elde edilir. Tadı ve kokusu Karabibere çok yakın olan muskat,  tohumundan ve tohumunu çevreleyen parlak kırmızı kabuktan yararlanır. Rendelenerek veya öğütülerek kullanılır. Patatesli ve mantarlı yemekler, köfteler,karnabahar, beşamel sos, çorba ve bisküvilere eklenir. Tarçın ve karanfille birlikte keklere katılır. Kıymalı börek harçlarına eklenebilir. Komposto.marmelat ve irmik helvasına serpilebilir. Genel Antiseptik, gaz söktürücü, midevi ve iştah açıcıdır. Sindirim zorluğu ve bağırsak enfeksiyonlarını, kronik ishal,şişkinlik ve safra taşları olanlarda kullanılır.

 

 

Meyve kısımları kullanılır. İdris ağacının kurutulan meyvelerinin iç kısımlarının öğütülerek un haline getirilmesiyle elde edilir.Dondurma yapımında kullanılır ve dondurmanın olmazsa olmazıdır. Tatlılarda, ekmek, kek, bisküvi, çörek ve kuru pastalarda kullanılır. Astım.böbrek taşı sancısı, hazımsızlık, gaz, karaciğer rahatsızlığı ve prostat büyümesine karşı etkilidir. Şekeri düşürmeye ve balgam söktürmeye yardım eder.Bitkini meyvesinin iç kısmındaki beyaz bölümü aspirin ve şurup yapımında kullanılır. 

 

 

Yaprak, sap ve köklerinden yararlanılır.Yeşil salataların ve yemeklerin vageçilmezidir. Et, tavuk, sebze ve güveç yemeklerinde, köfte çeşitlerinde çorbalarda, ızgaralarda, salatalarda, soslarda, börek harçlarında. güveç yemeklerinde, dolmalarda, deniz ürünlerinde, omlet ve yumurtalı yemeklerde, haşlama yemeklerde ve salamuralarda kullanılır. Vücudu güçlendirir ve iştah açar. Kanı temizler, idrar söktürür. Yatıştırıcı ve uyarıcıdır.Kansızlığa iyi gelir, spazm giderir, karaciğerı ve dalağı olumlu etkiler.

 

Kullanılan kısmı yaprakları, sapları ve çiçekleridir. Tae ve kuru olarak kullanılabilir. Tüm et, tavuk, kaz ve ördek yemeklerine yakışır. Çorba, salata, ızgara, yumurtalı, sebzeli ve soslu yemeklerde kullanılır. Pizza sosları ve meyve salatalarına da yakışır. Köfte, balık, sebze ve güveç yemekleri ile ciğere de uyum sağlar. Salatalar eklenebilir, iştah açıcı ve gaz söktürücüdür. Uykusuzluk, asabi, migren, solunum ve sindirim spazmları, nefes darlığı ve mide ağrısına iyi gelir. Soğuk algınlığı ve ona bağlı öksürük tedavisinde kullanılır. Yüksek tansiyona iyi gelir. Antiseptik ve kramp çözücüdür. Ağrı kesici ve sakinleştirici etkisi vardır. 

 

 

Yaprakları ve çiçekleri taze yada kuru olarak kullanılır. Sabah Kahvaltılarda ve salatalarda tavsiye edilen, iştah açıcı olmadı nedeniyle hayır denmeyecek kadar zengin olan naneyi organik tüketmek isterseniz bahçelerde ve hatta saksılarda dahi çok kolay yetişen bir bitkidir.  Çorbalarda, salatalarda, soslarda, dolam harçlarında, pilavlarda, içeceklerde kullanılır. Çay olarak içilebilir, soğuk algınlığı, mide bulantısı, kusma çarpıntı. şişkinlik, baş dönmesi ve karın ağrısına iyi gelir. Genel sinir sistemini uyarır. Nefes açar, balgam ve safra söktürür. Spazm ve gaz giderici ateş düşürücüdür. Genel yorgunluk, sindirim zorluğu ve bağırsak parazitlerine karşı kullanılır. Uyumayı kolaylaştırır.

 

 

Yaprak ve çiçekleri taze yada kuru olarak kullanılır.Salata soslarına ve salata içinde ve de balık soslarında dahi değişik tatlara kavuşabileceğiniz bir bitki olmakla beraber organik beslenmeyi dilerseniz kendi saksınızda veya bahçenizde yetiştirebilirsiniz. Çorbalara, salatalar, dolma harçları, pilavlar, et yemekleri ve makarna soslarında kullanılır. Çay olarak içilebilir. Karın ağrısına iyi gelir,bağırsak iltihabı ve mide rahatsızlıklarına karşı etkilidir. Çayı yaralara sürüldüğünde iyileşmesine yardımcı olur.

 

 

Kök, yaprak ve kurutulmuş tohumlarından yararlanılır. Kurusu tane ve toz halinde kullanılır. Çorbalar, et yemekleri, baklagiller, soslar,deniz mahsulleri, balık yemekleri, kuzu eti, turşular, içecekler, kabaklı yemeklerde ve konservelerde kullanılır.  Çayı yapılır, bazı sirke çeşitlerine eklenir. Tatlılarda, ekmeklerde, kek ve kurabiyelerde kullanılır. Tazesinin kök kısmının salatası ve ızgarası yapılır. Yaprakları soslara, çorbalara ve konservelere katılır. Tohumları çay yapımında kullanılır. Yaprak ve tohumları balık yemeklerine katılır. Spazm giderici, iştah açıcı, iltihap gidericidir.Hazmı kolaylaştırır, gaz söktürücü, kramp çözücü, uyarıcı, balgam söktürücüdür.Eklem ağrılarına, öksürüğe, akciğer hastalıklarına ve boğmacaya iyi gelir. Rezene çayı anne sütünü arttırır ve bebeklerin gazını gidermeye yardımcı olur.

 

 

Zambakgiller familyasından soğanlı bir bitkinin ( crocussativus liliace ) tepeciklerinden ( stigma ) elde edilir. Yemeklere tat katmasının yanı sıra iştah açıcı sarı bir renk de verir. Hindistan Ülkesine mal olmuş dünyaca böyle bilinir ve fakat Arap Mutfağı kültüründe de çok sık görebileceğiniz bir baharattir. bir İran Kelle Paça çorbası tüketmek isterseniz safransız gelmeyeceğini görmeniz mümkündür. 1 Kg kurutulmuş safranelde etmek için 100 - 150 bin adet çiçek toplamak gerektiğinden dünyanın en pahalı baharatlarındandır. Pilav, zerde, risotto, çorba, bazı tavuk yemekleri,kuzu eti, deniz ürünleri, hamur işleri, kek, kurabiye, pasta, şekerleme ve bazısoslara katılır. İştah açıcı, midevi, uyarıcı, idrar söktürücü, spazm giderici ve afrodizyaktır. Kronik bronşitin tedavisine yardımcı olur.

 

 

Olgun meyveleri kurutulduktan sonra toz haline getirilerek kullanılır. Mutfaklarımızda dar alanda kullandığımız bu baharat renk, tat bakımından aslında çok zengin bir yapıya sahiptir ve bu yüzden yeni tatları bulmak isteyen kaşifler bu baharatla daha çok oynamayı deneyebilirler. Diyarbakır ilimizde meşhur MEFTUNE yemeğinde de kullanılır. Sumak, salatalar ve zeytinyağlı yemeklere yakışır. Taneleri sıcak suda bekletilip süzüldükten sonra  mayhoşluk vermesi için etli sarma ve dolmalara kullanılır. Kebap ve dönere yakışır. Pilavlara ve güveç yemeklerine eklenir.Beyaz ve kırmızı çiğ soğana çok yakışır. Kan durdurucu, antiseptik ve ateş düşürücüdür. Gargara olarak diş eti hastalıklarına kullanılır. Sindirimi destekler ve iltihap gidericidir. 

 

 

Tohumları kullanılır. İyi cins ve yararlı susam dış kabuğu çıkarılmamış olandır. Hafif kavrulmuşu her türlü yiyeceğe tat vermede kullanılır. Tahin diye kahvaltılarımızda tükettiğimiz işte bu susamdan elde edilir. Elde edilme şekli bir makine yardımı ile çok kısa sürede öğütülerek gerçekleştirilir. Susamın çıkarılan yağı yemeklik olarak da kullanılır. Ekmek, simit, börek, pide, çörek ve salataların üzerine serpilir.Kavrulmuş susma eritilmiş tereyağı ile karıştırılarak makarna, erişte, brokoli, karnabahar, kuşkonmaz ve sebze güveçlerine eklenir. Yatıştırıcı, gaz giderici, idrar söktürücü ve afrodizyaktır. Bağırsakları çalıştırır ve zayıf adaleleri kuvvetlendirir, kanı arttırır, iltihapları önler, sindirimi kolaylaştırır. Pekliğe iyi gelir ve şekeri düzenlemeye yardım eder.

 

 

Kabukları ve bütün ve toz halinde kullanılır. Bazı et yemekleri, köfteler, güveçler, çorbalarda kullanılır, bununla ilgili Osman Mutfağı yani Saray Mutfağı olarak mutfak kültürü ve yemeklerini incelediğinizde tarçının kullanıldığını göreceksiniz. Sütlü ve pirinçli tatlılar, tart, kek,kurabiye, tatlı soslar, bazı pasta çeşitleri, hoşaf ve kompostolarda kullanılır Çay, bitki çay ve kahveye eklenebilir. Şekerleme, krema, reçel, marmelat, sütlü içeceklere ve meyve salatalarına yakışır. Kızarmış kuzu, koyun, sığır ve dana etlerine aroma katar. İştah açar, sindirim yollarını uyarır, bağırsak gazlarını giderir. Nefes darlığı, dolaşım bozukluğu, bağırsak parazitleri ve şişkinliğe iyi gelir.

 

 

Yaprakları ve yaprakları sürgünleri taze veya kurutulmuş olarak kullanılır.Şefler, salata soslarında, yemek soslarında kullanırken, genel olarak da salata Et ve tavuk yemeklerine, çorbalara, direkt olarak salatalara, köfte harçlarına, omlete ve bazı yumurtalı yemeklere ve de börek harçlarına katılır. Av etleri, balık, peynirli yemekler, yengeç ve karidese de yakışır. Konserve ve turşularda kullanılabilir. Çay olarak içilebilir.Antiseptik özelliği vardır, iştah açar ve hazmı kolaylaştırır. İdrar, gaz,solucan ve kurt söktürücüdür. Kabızlığa karşı etkilidir. Kansızlığa iyi gelir.Spazm giderir. Tarhun çayı çok bilinmese de romatizma gut hastalığı idrar kesesi ve böbrek sorunlarına karşı etkilidir.

 

 

Kurutulmuş meyvesi kullanılır. Gerçek vanilya, 15 - 20 cmuzunluğunda, 5 - 10 mm enindedir. Olgunlaşmadan toplanıp haşlanır ve sonradankurutulur. Paket olarak satılan beyaz toz halindeki vanilyalar sentetiktir buyüzden MUTFAK AİLESİ olarak, daha sağlıklı tüketmeniz açısından kurutulmuşvanilyalar kullanmanızı özellikle tavsiye ediyoruz. Muhallebi, sütlaç, kremkaramel, tatlı, sufle, bisküviler, kekler ve pastalarda kullanılır. Soslaraeklenir. Balık, Kabuklu hayvanlar, ördek gibi kümes hayvanları ve av etlerinde kullanılır.Domates ve mantarlı yiyeceklerin aromasını tamamlar, Uyarıcı, midevi ve antiseptiktir.Kramp çözücü ve kalp güçlendiricidir.

 

 

Diğer Adı;  '' jamaikaBiberi ''

Daha çok ezilerek veya toz haline getirilen kurutulmuş meyvesinin yanı sıra az da olsa yaprakları da kullanılır. Doğu ve Güneydoğu bölgelerimizde güveçlerde, dolma ve sarma yemeklerinde mutlak ve mutlak kullanılır.Et ve tavuk yemeklerine çorbalara, köftelere ve kabaca dövülerek balık yemeklerine katılır. Kullanıldığı yemekler; Sebze yemekleri ızgaralar, soslar, pelteler,güveçler, bisküviler, kurabiyeler, kekler, balık salamuraları, dolam çeşitleri ve lahanalı yemeklere de yakışır. Mideyi güçlendirme özelliği ve gaz söktürücü ile iştah açıcı özelliği bulunur.

 

 

Bu baharatın özelliği yaprakları dört mevsim yeşil olmasıdır ve bir ağacın meyvesidir.  Meyveler tam olgunlaşmadan toplanıp kurutulmaktadır. Yıldız görünümlü ve genellikle bütün şekli ile kullanılır. Tatlılara, armut ve erik kompostolarına ve soslarakatılır. Bütün olarak pişirilecek tavuk ve balığın karnının içine koyabilirsiniz. Akide şekeri imalatında kullanılır. Çin Mutfağı kültüründe olmazsa olmaz tatlandırıcı unsuru olarak yer almaktadır. Balgam söktürücü, gaz önleyici, öksürük giderici ve ağrı gidericidir.

 

 

Kök kısmı taze olarak veya kurutularak toz haline getirildikten sonra da kullanılır. Taze halini marketlerde kolay bulmanız mümkündür. Et yemekleri, tavuk ve balık yemekler güveç yemekleri yahnilerde pilavlarda ızgara etlerde, dolmalarda, bazı sebze yemeklerinde ve meyve salatalarında,kompostolar, kek ve pastalarda da kullanılmaktadır. Soslara ve Patatese de yakışır. İştah açıcı, antiseptik, gaz önleyici, ve spazm giderici, karın ağrısı, sindirirm zorluğu, ishal ve şişkinlik giderici özellikleri bulunur.Eklem ağrıların dindirir. bulantıyı keser, bağırsaklardaki zararlı bakteriyi,mantar ve zararlı parazitleri temizler.

 

 

Kullanılan kısmı toz haline getirilmiş kökleridir. Balık çorbaları, dana ve kuzu etlerine, pilavlara ve bazı sebze yemeklerine ve tatlılarda kullanılır. Yumurtalı yemeklere ve soslarda lezzet katar. Sindirimi kolaylaştırıcı, kan temizleyici ve idrar söktürücüdür, Kronik sinüzit - anemi -sarılık ve kara ciğer rahatsızlıklarına da kullanılır.. İltihaplanmayı önler,eklem romatizmasına iyi gelir, kolesterolü dengelemeye yardımcı olur